PIŁKA SIATKOWA W PRAKTYCE
Atlas ćwiczeń techniczno-taktycznych
Krzysztof Frączek
ISBN 978-83-68026-09-2
e-ISBN 978-83-68026-10-8
Liczba stron: 378
Format: B5Oprawa: miękkaRok wydania: 2024Cena: 89,00 zł(w tym 5% VAT) |
Poziom umiejętności techniczno-taktycznych jest jednym z najważniejszych elementów decydujących o sukcesie w grach zespołowych. Ze względu na swoją specyfikę, piłka siatkowa stawia przed zawodnikami wysokie wymagania w zakresie dokładności działań i umiejętności współpracy na boisku. Volleyball („latająca piłka”) należy do dyscyplin trudnych technicznie, a osiągnięcie wysokiego poziomu przygotowania techniczno-taktycznego wymaga wielu lat treningu. Dogranie piłki do rozgrywającego, przyjęcie zagrywki, wystawa do określonej strefy, czy atak w określone miejsce wymagają dużej precyzji, a każda, nawet niewielka pomyłka może skutkować przegraniem akcji. Jednym z elementów, który wyróżnia tą dyscyplinę spośród innych gier zespołowych jest krótki kontakt zawodnika z piłką. Siatkarz musi reagować błyskawicznie wykorzystując właściwy sposób oddziaływania na piłkę, co wymaga wysokiego poziomu orientacji przestrzennej, kinestetycznego różnicowania („czucia piłki”), czy też zdolności dostosowania. W walce sportowej, w której występuje przeciwnik, pierwszorzędną rolę odgrywają zdolności związane z wyborem działania, podejmowaniem decyzji, dostosowaniem do zmiennej sytuacji, ruchów i działań przeciwnika, reagowaniem na różne bodźce, zmianą ruchu w toku wykonania działania itp. Ta właściwość pozwalająca na wdrożenie optymalnego programu działania oraz jego zmienianie i przestawianie, w przypadku dostrzeżenia lub przewidywania zmiany sytuacji, nazywana jest dostosowaniem motorycznym.
Doskonalenie działań i wypracowanie schematów (uwzględniających atuty poszczególnych graczy) powinno odbywać się poprzez wykonywanie ćwiczeń w formie fragmentów gry lub gry z różnymi założeniami. Fragmenty gry to pewne wycinki akcji, najczęściej z udziałem przeciwnika, występujące podczas właściwej rywalizacji. Zazwyczaj ta forma wiąże się z doskonaleniem równocześnie kilku elementów technicznych, np. rozegrania po przyjęciu piłki, ataku po wystawie piłki z głębi pola, obrony i kontrataku. Fragmenty gry są powszechnie wykorzystywane w doskonaleniu taktyki gry, zarówno w obronie, jak i w ataku. Poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia trenerzy kształtują u zawodników pewne zachowania związane z zajmowaniem pozycji na boisku przy przyjęciu piłki, określaniu zakresu i strefy odpowiedzialności poszczególnych graczy, sposobów asekuracji bloku i ataku. Zawodnicy rozwijają również zdolność przewidywania i dostosowania swoich działań do zachowań przeciwnika.
Wielokrotne powtarzanie sytuacji taktycznych, ze znacznie większą częstotliwością niż występuje to w czasie gry, umożliwia spełnienie zasady trwałości i systematyczności w nauczaniu taktyki indywidualnej i zespołowej (www.egzaminytrenerskiepzps.pl). Formy fragmentów gry pozwalają imitować sytuacje meczowe, a realizacja założeń taktycznych poprzez częste powtarzanie pewnych działań pozwala wypracować systemy gry, tak aby maksymalnie wykorzystać atrybuty zespołu. Ćwiczenia techniczno-taktyczne powinny doskonalić strategię najlepiej dostosowaną do własnych umiejętności i potencjału drużyny, a w bezpośrednim przygotowaniu do konkretnego przeciwnika uwzględniać jego słabe i mocne strony.
Liczba ćwiczeń, których celem jest doskonalenie techniki użytkowej oraz działań taktycznych jest praktycznie nieograniczona i zależy od intencji i kreatywności trenerów. Fragmenty gry mogą być tak zaplanowane, aby bardziej akcentować jakiś wybrany element techniczno-taktyczny, np. celem może być doskonalenie gry obronnej, ataku, kontrataku lub przyjęcia. Najczęściej jednak ćwiczenia takie, o czym wspomniano wcześniej, doskonalą równocześnie kilka elementów gry w piłkę siatkową, a przejście od fazy gry w ataku do fazy gry w obronie jest płynne. Dla przykładu ćwiczenie polegające na ataku po przyjęciu piłki z zagrywki i wystawie rozgrywającego wiąże się z doskonaleniem zagrywki, przyjęcia, wystawy i ataku, a wyprowadzenie kontrataku po asekuracji bloku i kiwnięciu przeciwnika pozwala rozwijać działania zarówno ofensywne jak i defensywne w jednym ćwiczeniu.
Niniejsze opracowanie zawiera zestaw ćwiczeń, których celem jest doskonalenie elementów gry w piłkę siatkową, umiejętności współpracy na boisku oraz realizacji określonych założeń taktycznych. Proponowany zbiór ćwiczeń stanowi owoc wieloletniej praktyki trenerskiej autora, zarówno w pracy z grupami młodzieżowymi jak i seniorskimi. Wyboru ćwiczeń dokonano w oparciu o doświadczenia własne autora, fachową literaturę, specjalistyczne szkolenia, kursokonferencje trenerskie, wymianę doświadczeń z innymi szkoleniowcami Większość ćwiczeń przedstawiono w formie fragmentów gry, dzięki czemu ich charakter odzwierciedla jakiś wycinek sytuacji meczowych. Każde działanie zostało opisane i przedstawione w formie graficznej za pomocą schematów. Bardziej złożone ćwiczenia podzielono na kilka schematów, z których każdy kolejny jest kontynuacją poprzedniego.
Większość zaproponowanych w opracowaniu ćwiczeń przeznaczona jest dla zawodników z pewnym doświadczeniem, wymagającym wiedzy na temat ustawienia na boisku, zasad asekuracji i współpracy na boisku oraz innych podstaw taktyki gry.
Autor ma nadzieję, ze niniejsza książka ułatwi osobom zainteresowanym przygotowanie atrakcyjnych jednostek treningowych oraz zainspiruje ich do opracowania własnych ćwiczeń uwzględniających możliwości i potrzeby prowadzonego przez nich zespołu.