Ku profesjonalizacji w pracy socjalnej. Znane problemy w nowych odsłonach
redakcja naukowa
Barbara Kromolicka i Ilona Kość
|
ISBN 978-83-67033-21-3
|
Świat, w którym żyjemy ulega dynamicznym zmianom. Dotyczą one również problemów, wobec których stają pracownicy socjalni. Obok tych tradycyjnych, związanych głównie z niedostatkiem (bieda, bezdomność, bezrobocie) i jego konsekwencjami, pojawiają się takie, które związane są z nadmiarem: idei, informacji, możliwości, rzeczy, których wyznacznikami są: uzależnienia, depresja, konflikty, osamotnienie, a także zanik więzi społecznych, które zawsze stanowiły podstawę poczucia bezpieczeństwa jednostek w społeczeństwie. Źródłem pojawiających się napięć i problemów jest – szczególnie w ostatnim czasie – coraz dotkliwiej odczuwane duże zróżnicowanie społeczeństwa na płaszczyźnie światopoglądowej, politycznej, religijnej czy społeczno-kulturowej. Wydaje się, że w konfrontacji ze zmieniającą się multiproblemową rzeczywistością nie da się wypracować gotowych, trwale obowiązujących schematów postępowania. Ta dynamicznie zmieniająca się rzeczywistość w wyróżnionych sferach wymaga bowiem nieustannego przekraczania własnych schematów myślenia i działania. Widocznym efektem tej sytuacji jest wzrost zróżnicowanych potrzeb w społeczeństwie jednocześnie wraz ze zwiększającą się świadomością prawną ludzi – obywateli, połączonych z oczekiwaniami ich szybkiego rozwiązania przez państwo. To z kolei prowadzi do stałego poszerzania się zakresu zadań dla różnorodnych służb społecznych, w tym szczególnie pracowników socjalnych, na których, w ocenie społecznej, głównie ciąży obowiązek poszukiwania działań zaradczych i naprawczych.
W związku z powyższym, szczególnie w tej grupie zawodowej, istnieje konieczność ich nieustannego doskonalenia się, wzbogacania i aktualizowania wiedzy oraz rozwijania posiadanych umiejętności, czyli nieustannego profesjonalizowania się. Dotychczas wypracowano system kształcenia pracowników socjalnych, w ramach którego kwalifikacje do wykonywania zawodu można zdobyć poprzez uzyskanie tytułu zawodowego pracownika socjalnego po ukończeniu kolegium pracowników służb społecznych lub poprzez ukończenie kierunkowych studiów licencjackich i coraz częściej także magisterskich czy też studiów podyplomowych z zakresu metodyki i metodologii pracy socjalnej w uczelni realizującej studia na kierunku praca socjalna lub w zakresie pracy socjalnej, po uprzednim ukończeniu studiów na jednym z kierunków: pedagogika, pedagogika specjalna, politologia, polityka społeczna, psychologia, socjologia, nauki o rodzinie. Jednak, istotne poza ukończonymi studiami są i inne formy doskonalenia, w ramach których pracownicy socjalni mogą podnosić swoje kwalifikacje. Sprzyjają temu utworzone liczne certyfikowane kursy, warsztaty i szkolenia, wśród których największą wagę wydają się mieć stopnie specjalizacji zawodowej I lub/i II stopnia. Uzyskanie określonego stopnia specjalizacji zawodowej ma stanowić nie tylko potwierdzenie posiadanej, zaktualizowanej wiedzy, lecz jest także wskazaniem uzyskania dodatkowych kompetencji zawodowych z określonego specjalizacją obszaru sfery pomocowej.
Oddawana do rąk pracowników socjalnych, a może i przedstawicieli szerszej grupy zawodów pomocowych monografia, wpisuje się w działania ukierunkowane na podnoszenie kompetencji zawodowych i poszerzanie granic podejść w sferach pomocowych. Monografia jest bowiem dopełnieniem zrealizowanego szkolenia specjalizacji II stopnia dla pracowników socjalnych w ramach realizacji przez MRiPS (Lidera) projektu pt. „Nowe specjalności II stopnia specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny odpowiedzią na nowe wyzwania”.